Συρρίκνωση των διαφυγόντων εσόδων από τον ΦΠΑ κατά 3,8 μονάδες, που αποτελεί την τέταρτη καλύτερη επίδοση ανάμεσα στα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πέτυχε η Ελλάδα μεταξύ 2021 και 2022, σε μία πρώτη ένδειξη ότι τα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής αποφέρουν αποτελέσματα.
Σύμφωνα με την νεότερη ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που δημοσιεύθηκε σήμερα, το αποκαλούμενο «κενό ΦΠΑ» περιορίστηκε κατά 250 εκατομμύρια ευρώ, με αποτέλεσμα να μειωθεί το 2022 στα 2,96 δισεκατομμύρια ευρώ.
Μολονότι η χώρα μας εξακολουθεί να απέχει από τον μέσο όρο της ΕΕ, βρισκόμενο το 2022 στην 23η θέση, έχει βελτιώσει δραστικά το ποσοστό συμμόρφωσής της από το 2019. Τότε, τα απολεσθέντα έσοδα από τον έμμεσο φόρο ισοδυναμούσαν με το 24% του ΑΕΠ, ενώ το 2022 το ποσοστό υπολογίζεται ότι είχε μειωθεί κατά περισσότερες από 10 μονάδες, στο 13,7%. Αυτό παρά το γεγονός ότι η πανδημία προκάλεσε προσωρινά βαθιά ύφεση της ελληνικής οικονομίας, άρα την περίοδο εκείνη δεν είχαμε την μεγάλη αύξηση του ΑΕΠ που παρατηρείται σήμερα.
Η επίδοση της Ελλάδας αναμένεται να βελτιωθεί περαιτέρω στις επόμενες τακτικές εκθέσεις, για τα έτη 2023 και 2024, αφενός χάρη στην ταχύρρυθμη ανάπτυξη της οικονομίας μετά την υγειονομική κρίση και αφετέρου χάρη στο πλέγμα μέτρων κατά της φοροδιαφυγής που έχει τεθεί σε ισχύ, ειδικά την τελευταία διετία.
Ενδεικτικά παραδείγματα είναι η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με την ΑΑΔΕ και τις συσκευές POS, το σύστημα myDATA, με βάση το οποίο προσυμπληρώνονται και οι δηλώσεις ΦΠΑ, αλλά και η χρήση του τεκμαρτού εισοδήματος για τον προσδιορισμό του φόρου των ελευθέρων επαγγελματιών.
Η έκθεση της Κομισιόν καταδεικνύει επίσης τη μετάπτωση πολλών προϊόντων και υπηρεσιών από τον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ, που είναι 24%, στον μειωμένο συντελεστή του 13%, ειδικά προκειμένου να προστατευθούν οι καταναλωτές από ανατιμήσεις μετά το ξέσπασμα της παγκόσμιας πληθωριστικής κρίσης το 2022.
Όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά οι Βρυξέλλες, μεταξύ 2018 και 2022 ο δείκτης του ΦΠΑ που θα μπορούσε να εισπραχθεί στην Ελλάδα εάν δεν υπήρχαν μειωμένοι συντελεστές ή εξαιρέσεις από τη φορολόγηση αυξήθηκε από το 21,5% στο 28,4%, ενώ μόνο ανάμεσα στο 2021 και το 2022 η αύξηση άγγιξε τις δύο μονάδες.
Δήλωση από τον Γιώργο Πιτσιλή
Ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργος Πιτσιλής, έκανε την ακόλουθη δήλωση:
«Η συνέχιση της μείωσης του κενού ΦΠΑ, σε συνδυασμό με τον περιορισμό του φαινομένου των εξαφανισμένων εμπόρων, όπως αυτά ανακοινώθηκαν επίσημα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αποδεικνύουν ότι οι προσπάθειές μας για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής, αποδίδουν καρπούς. Η αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης, η επέκταση της ψηφιοποίησης στο σύνολο της ελεγκτικής διαδικασίας, η κεντρικοποίηση των υπηρεσιών και η πιο στοχευμένη προσέγγιση στους ελέγχους, έχουν ανεβάσει επίπεδο και ταχύτητα, περιορίζοντας τη μη δηλωθείσα φορολογητέα ύλη. Πάνω απ’ όλα, τα στοιχεία αυτά σημαίνουν ότι πρέπει να εντείνουμε ακόμα περισσότερο τις προσπάθειές μας για τη μείωση της φοροδιαφυγής, προς όφελος όλων των συνεπών πολιτών και επιχειρήσεων, ενισχύοντας έτσι τον υγιή ανταγωνισμό και την κοινωνική δικαιοσύνη».
