Με την πανδημία COVID, η Ευρωπαϊκή Ένωση διερεύνησε διάφορες λύσεις για να στηρίξει την οικονομία και να μετριάσει τις επιπτώσεις των συνεχών απαγορεύσεων σε διάφορους τομείς, όπως ο τουρισμός.
Με βάση την παρατήρηση ότι οι υπηρεσίες βραχυχρόνιας μίσθωσης καταλυμάτων άνθισαν και κατέκτησαν ένα σημαντικό μερίδιο της αγοράς των τουριστικών καταλυμάτων, μεταξύ άλλων με την έλευση διαδικτυακών πλατφορμών κρατήσεων όπως η Airbnb, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδειξε σαφές ενδιαφέρον για την αξιολόγηση της δυνατότητας παρέμβασης σε ρυθμιστικό επίπεδο.
Σημειωτέον ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει άμεση αρμοδιότητα να ρυθμίζει τον τομέα των ακινήτων. Ενώ οι οριζόντιοι ευρωπαϊκοί κανόνες εφαρμόζονται στον τομέα (ελευθερία παροχής υπηρεσιών, ελευθερία εγκατάστασης, προστασία των καταναλωτών, δίκαιο του ανταγωνισμού, νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα κλπ.), η συνθήκη της ΕΕ προστατεύει ειδικά τα εθνικά καθεστώτα ιδιοκτησίας ακινήτων (άρθρο 345 της ΣΛΕΕ ).
Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αιτιολογεί την πρόθεσή της να παρέμβει με το σκεπτικό ότι η προσέγγιση των εθνικών νομοθεσιών σε επίπεδο ΕΕ μπορεί να καταστεί αναγκαία για χάρη της λειτουργία της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ. Με αυτό το σκεπτικό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε στα μέσα Σεπτεμβρίου μια αρχική εκτίμηση επιπτώσεων (inception impact assessment), παρουσιάζοντας την αντίληψή της για τα ζητήματα που διακυβεύονται και τις πιθανές ρυθμιστικές λύσεις που είναι διατεθειμένη να προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο προς έγκριση.
Σε αυτό το επεξηγηματικό έγγραφο, η Επιτροπή τονίζει την ανάγκη να στηριχθεί η ακμάζουσα αγορά των υπηρεσιών βραχυχρόνιας μίσθωσης καταλυμάτων, αλλά και να αντιμετωπιστεί το γεγονός ότι οι κανόνες που ισχύουν για τους παρόχους υπηρεσιών (όροι πρόσβασης στην αγορά, απαιτήσεις ασφαλείας κλπ.) είναι πολλαπλοί και κατακερματισμένοι, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού μεταξύ όλων των τύπων παρόχων (παραδοσιακών και ψηφιακών).
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη νομοθετική διαδικασία για τον καθορισμό της ευθύνης των πλατφορμών σε σχέση με παράνομο περιεχόμενο και παράνομες υπηρεσίες (Digital Services Act). Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνώρισε ότι η υπό συζήτηση πρόταση δεν αντιμετωπίζει όλα τα ζητήματα που απορρέουν από την εμφάνιση αυτών των νέων παικτών στον συγκεκριμένο τομέα.
Μετά τη δημοσίευση αυτής της αρχικής εκτίμησης επιπτώσεων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε δημόσια διαβούλευση (μέχρι τις 13 Δεκεμβρίου), η οποία συνίσταται σε ένα σύνολο διαδικτυακών ερωτηματολογίων, για να συγκεντρώσει τις απόψεις των πολιτών και των ενδιαφερόμενων φορέων.
Σκοπεύει να συντάξει νομοθετική πρόταση κατά το πρώτο τρίμηνο του 2022, με τη μορφή ‘κανονισμού’ (περισσότερο περιοριστικός από μια ‘οδηγία’ και άμεσα εφαρμόσιμος, χωρίς να απαιτείται μεταφορά στο εθνικό δίκαιο). Μόλις δημοσιευθεί επίσημα, η πρόταση θα υποβληθεί στη συνέχεια σε νομοθετική έγκριση στην οποία θα συμμετάσχουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (που εκπροσωπεί τους ευρωπαίους πολίτες) και το Συμβούλιο της ΕΕ (που εκπροσωπεί τα κράτη μέλη).
* Η Marie-Myrtille (Μυρτώ) Marichal είναι απόφοιτος του γαλλικού Ινστιτούτου Πολιτικών Επιστημών Sciences Po Aix και έχει πτυχίο ευρωπαϊκών σπουδών από το Κολέγιο της Ευρώπης. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών της, η Marie-Myrtille εργάστηκε στο νομικό τμήμα της Vivendi, που είναι ο παγκόσμιος ηγέτης στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, και στη συνέχεια, σε δικηγορικό γραφείο στη Μαδρίτη, σε υποθέσεις που αφορούσαν το ευρωπαϊκό δίκαιο των τηλεπικοινωνιών και του ανταγωνισμού. Το 2010, εντάχθηκε στην εταιρεία Lysios Public Affairs, όπου μέχρι σήμερα έχει αποκτήσει πάνω από 10 χρόνια εμπειρίας στην προσέγγιση των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων για την υπεράσπιση των συμφερόντων των πελατών της στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών πολιτικών και της διαδικασίας λήψης αποφάσεων.
